Ψυχρός Πόλεμος και Ελλάδα

 Σαν επιστροφή στον Ψυχρό Πόλεμο ερμηνεύουν οι περισσότεροι έγκυροι αναλυτές, τις δραματικές εξελίξεις στην Ουκρανία.

Ορθά έχει επισημανθεί ότι και μετά τη λήξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων, τίποτα δεν θα είναι πια το ίδιο, όχι μόνο για την Ουκρανία και την ευρύτερη περιοχή, αλλά και για τον υπόλοιπο κόσμο. Το αν θα ζήσουμε πάλι μία μακρόσυρτη φάση «ισορροπίας του τρόμου», μίας ψυχροπολεμικής συνύπαρξης, με περιόδους ηρεμίας, όπου «φοβόταν ο Γιάννης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη», αλλά και εντάσεων.

Που σε μία τουλάχιστον περίπτωση, στη λεγόμενη «κρίση των πυραύλων», στην Κούβα, το 1962, η ανθρωπότητα παρακολούθησε με κομμένη την ανάσα, τις δύο τότε υπερδυνάμεις, Σοβιετική Ενωση και Ηνωμένες Πολιτείες, έφτασαν ένα βήμα πριν την «πόρτα του φρενοκομείου».

Την ύστατη στιγμή, οι δύο ηγέτες, ο Τζων Κένεντι και ο Νικήτα Χρουστσώφ, βρήκαν οδό συνεννόησης. Από εκείνη την κρίση μάλλον βγήκαν χαμένες οι Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς η «απόβασή τους στον Κόλπο των Χοίρων», για την ανατροπή του νεοπαγούς καθεστώτος του Φιντέλ Κάστρο, κατέληξε σε οικτρή αποτυχία. Το κουβανικό καθεστώς, είχε καταφέρει έγκαιρα να πληροφορηθεί τα σχέδια της Ουάσινγκτον και οι σκληροτράχηλοι πολεμιστές του Κάστρο, περίμεναν και αναχαίτισαν τους εισβολείς.

Το αποτέλεσμα ήταν η Κούβα, μία χώρα στην «αυλή» των Ηνωμένων Πολιτειών, να ενταχθεί στη σοβιετική σφαίρα επιρροής, μάλλον κατ’ ανάγκη, αφού, σύμφωνα με τις ιστορικές καταγραφές, δεν ανήκε στις προθέσεις του ηγέτη της κουβανικής επανάστασης κάτι τέτοιο. Στη χώρα μας, η έναρξη της ψυχροπολεμικής αντιπαράθεσης, την επαύριο σχεδόν του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, την έφερε στο επίκεντρο. Η εμφύλια τραγωδία, στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του ‘40, αποτέλεσε την αφετηρία, αν όχι τη βασική αιτία, της εξαγγελίας του
«δόγματος Τρούμαν», από τον τότε Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών. 

Η εξαγγελία εκείνη, είχε ως αποτέλεσμα και μία αλλαγή γεωπολιτικής κλίμακας, για τη χώρα μας. Η Μεγάλη Βρετανία, βρισκόμενη σε φθίνουσα πορεία, ως παγκόσμια δύναμη, «αποσύρθηκε» από την Ελλάδα και τον κυρίαρχο λόγο και ρόλο ανέλαβε η πέραν του Ατλαντικού υπερδύναμη.

Αποτελεί άλλωστε κοινό μυστικό, πως η μαζική στρατιωτική βοήθεια, με σύγχρονα, για την εποχή, όπλα μαζικής καταστροφής, όπως οι περίφημες βόμβες Ναπάλμ, που παρασχέθηκε από την αμερικανική διοίκηση, συνέβαλε καθοριστικά στην τελική έκβαση της εμφύλιας αναμέτρησης.

Μετά το τέλος της, οι Ηνωμένες Πολιτείες «εγκαταστάθηκαν» για τα καλά στην Ελλάδα, με όρους που θυμίζουν πολύ τα όσα παρακολουθούμε τούτες τις μέρες. 

Δεν επρόκειτο απλώς για άσκηση επιρροής, αλλά για ολοκληρωτικό έλεγχο της εσωτερικής πολιτικής -και όχι μόνο- ζωής της χώρας.