Τριάντα τέσσερα χρόνια βίωσα αυτό το θηρίο που λέγεται Hellenic Steel. Η πρώτη μου είσοδος από το φυλάκιο-παράγκα έγινε ένα ηλιόλουστο Σαββατιάτικο πρωινό. Πρώτη του μήνα Ιουνίου και σωτήριου έτους 1972! Και η τελευταία μου έξοδος από το εκμοντερνισμένο πια φυλάκιο ένα μουντό μεσημέρι τον Ιανουάριο του 2006. Δεν θυμάμαι μέρα και ώρα γιατί απλά… δεν ήθελα να θυμάμαι.
Αν δεχτούμε την ερμηνεία της λέξης «αλήθεια» που είναι, το στερητικό άλφα και η λήθη (δεν ξεχνώ) τότε… ναι, δεν ήθελα να θυμάμαι γιατί από δω και πέρα θα ζούσα ωραιοποιημένες θύμησες ανάκατες με όμορφα ψέματα. Ο χρόνος αμβλύνει όλα τα πάθη. Αυτό που σου μένει είναι μια ψεύτικη ωραιοποιημένη εικόνα γιατί… μέσα στο πορτραίτο της ζωής σου δεν χωρούν ψεγάδια. Το θέλεις αμόλυντο, καθαρό. Σ’ αυτό το πορτραίτο δούλευα 34 χρόνια! Μπήκα είκοσι τεσσάρων ετών παλικαράκι και βγήκα ασπρομάλλης πενήντα οκτώ!
Από την μέρα που συνταξιοδοτήθηκα πέρασαν εννέα χρόνια. Τώρα που βαραίνουν τους ώμους τα εξηνταεπτάχρονα αναπολώ όλα αυτά τα χρόνια που ξόδευα το ένα τρίτο της καθημερινής μου ζωής και νιώθω την νοσταλγία που μου φουσκώνει τα στήθια. Χαμογελώ με χαρούμενα ενθυμήματα και βουρκώνω με θλιβερές καταστάσεις.
Ήταν το εργοστάσιο, ένα κύτταρο γεμάτο ζωντάνια. Μηχανές και άνθρωποι σε μια αέναη πάλη για να βγει από το reel εξόδου το αποτέλεσμα. Να κοπεί, να ντυθεί, να συντηρηθεί και ύστερα να πακεταριστεί. Οικογένειες ζούσαν από αυτό, ονειρεύονταν, σπούδαζαν, γλεντούσαν. Ήταν το ένα σπίτι. Γύριζες κουρασμένος στο άλλο σου σπίτι και έβγαζες τα πολύχρωμα συναισθήματα στην υπόλοιπη οικογένεια που μάθαινε με τον καιρό ονόματα και πρόσωπα, κι ας μη τάδε ποτέ. Τα φαντάστηκαν μέσα από τα δικά σου μάτια.
Εκεί γνώρισα την γυναίκα που θα με συνόδευε στην υπόλοιπη ζωή σαν σύντροφος και μητέρα των παιδιών μου. Εκεί, θυμάμαι, έζησα την πρώτη μου απεργία. Ξεκίνησε κάτι σαν εκδρομή με καλαμπούρια και πλάκες για να καταλήξει με τις μέρες σε σοβαρή κατάσταση που την εκτόνωσε αυτόματα ο επί κεφαλής της επιχείρησης Τομ Πάππας. Νιάτα, γάμοι, βαφτίσια, εκδρομές και γλέντια. Όλα ακολουθούν την πορεία της ηλικίας.
Θυμάμαι την μεγάλη επέκταση στη δεκαετία του ογδόντα. Αθρόες προσλήψεις πέταξαν το δυναμικό κοντά στα 1350 άτομα. Δούλεψα με όλο το επιτελείο στο λυόμενο πλάι στο κτίριο διοικήσεως. Ξεχνούσαμε το ωράριο πάνω στην έξαψη του καινούριου. Καταγράφαμε, στήναμε και νιώθαμε να μας τυλίγει ευχάριστα ένα κομματάκι από τον μανδύα της δημιουργίας. Παίρναμε μέρος σε μια κατασκευή πρωτόγνωρη, για μας. Περνούσαμε σε νέα συστήματα μηχανογραφημένα. Θυμάμαι που με κάλεσαν ο οικονομικός διευθυντής και ο αντίστοιχος της μηχανογράφησης σε μια απουσία του προϊσταμένου μου για να μου ζητήσουν να διαλέξω ανάμεσα σε δύο καταστάσεις. Το νέο μηχανογραφημένο σύστημα ή το παλιό χειροκίνητο cardex. Και ήταν πολλοί οι αναθεματισμένοι κωδικοί. Περίπου 60.000 items! Έκανα το βήμα μπροστά και κουραστήκαμε, αλλά περάσαμε στο νέο.
Θυμάμαι την πυρκαγιά του TCM. Σάββατο πρωί σα λαμπάδα να καίγεται μια σιδηρομηχανή σαν νάταν βενζίνη. Νέα παιδιά με τη στολή του πυροσβέστη να μπαίνουν θαρραλέα στα παλιά υπόγεια των καταργημένων φούρνων της Ferre που καίγονταν κι εγώ να κλαίω από την αγωνία για τα τρελά νιάτα τους. Θυμάμαι τον σχωρεμένο Λαζαρίδη τον Δημήτρη από το Rolling Shop να με αγκαλιάζει στη μέση της λαϊκής και να κλαίει που βγήκε σύνταξη και μας στερήθηκε. Τι να πρωτοθυμηθώ. Έγιναν πολλά σε 34 χρόνια. Τόπαμε, κρατάω τα όμορφα και ωραιοποιώ τα άσχημα. Στο κάδρο της ζωής μου δεν χωρούν ασχήμιες. Όλα ήταν ωραία, μέχρι και οι άνθρωποι που με πλήγωσαν βαθιά. Ξεχάστηκαν κι αυτά, όλα μέσα στη δύνη του χρόνου με σταθερό χώρο μια κοιλάδα πάνω από την Εθνική Θεσσαλονίκης-Γιαννιτσών στο ύψος της ΕΚΟ. Αναπαράγονται οι ήχοι από τα κλαρκ, τους γερανούς, τις φωνές και τις σειρήνες. Περνούν στο απόκοσμο, στοιχειώνουν την περιοχή και τις μνήμες μαζί με τις χημικές βιομηχανίες. Τώρα που η νεκρική ησυχία σκεπάζει μηχανές και λαμαρίνες, τώρα που ακούγονται τα αγκομαχητά του θηρίου, του θηρίου που ξεψυχά. Η ζωή μου μοιάζει σαν ανύπαρκτη κουκίδα μέσα στο αχανές σύμπαν.
Περάσαν λοιπόν τα χρόνια, μαζί της και η ζωή. Ούτε που καταλάβαμε πως. Και ύστερα έφτασε η ώρα της μεγάλης απόφασης. Να βγούμε στη σύνταξη. Τότε, για πρώτη μου φορά γύρισα το κεφάλι να κοιτάξω πίσω. Θολούρα στα εικοσάχρονα, στα τριαντάχρονα, στα σαραντάχρονα… Μετέωρο το βλέμμα κρυμμένο πίσω από τρελαμένες συνάψεις που πιέζονται να συνθέσουν ένα πίνακα-φυλακή για τριάντα τόσα χρόνια, τα καλύτερα. Μούντζα, θολούρα! Το αποτέλεσμα με προσγειώνει. Το τώρα με τραντάζει. Ζητάει αποφάσεις, λύσεις. Ρωτώ, μαθαίνω, αποφασίζω. Στήνομαι μπροστά σε ένα γκισέ του ΙΚΑ και περιμένω με ιδρωμένες παλάμες την σειρά μου. Νομίζω είμαι μόνος αλλά… όχι! Κρατώ σφιχτά το φάκελο με τα χρόνια της ζωής μου στοιβαγμένα σε χαρτιά που σαν νέος δεν με πολυενδιέφεραν. Τα φωνάζουν ένσημα. Τα άσπρα μου μαλλιά σημαδεύουν το κεφάλι μου και την ηλικία μου, τα ένσημα την εργασιακή μου ζωή.
Όταν όλα τελειώσαν και μπήκα στην ευθεία της συντάξιμης ρουτίνας κάθισα με φίλους γύρω από ένα τραπέζι να τσουγκρίσω το ποτήρι μου σαν ζωντανό κατευόδιο για τα χρόνια μου στην ανενεργό ζωή. Χτυπούσε στην παρέα ο Τέλης το τέλι του σε ντο ματζόρε, συντονίζονταν οι χτύποι της καρδιάς και η φωνή έβγαινε αυθόρμητα, πονεμένα “Λειώνουν τα νιάτα μας στην βιοπάλη, με τα κομμάτια μας βγαίνει τ’ ατσάλι”. Τσουγκρίζαμε τα ποτήρια και ο καθένας έσκυβε πάνω στην προσωπική του ιστορία. Δεν άλλαζαν και πολλά, μόνο τα ονόματα. Και τι είναι αυτά; Σάμπως οι ψυχές έρχονται στον κόσμο με ονόματα; Με πνίγει το συναίσθημα και το τραγούδι γίνεται μουρμουρητό ενώ ψάχνω απεγνωσμένα μέσα στο ποτήρι με τη ρετσίνα να βρω τη δύναμη να ξεθολώσω τα μάτια μου από τα δάκρυα. Όμορφες φορτωμένες συναίσθημα στιγμές. Μοναδικές!
Αναβάλω συνεχώς ένα ταξίδι, μια ανάβαση με τον φίλο μου τον Γιώργο Τζιαφέρη και τον Λάκη Χ#Ηλία στο “παλιό” μας στέκι. Μα η Hellenic Steel με φοβίζει, με στοιχειώνει. Από την στιγμή που θα περάσω την ξεθωριασμένη χιαστή πινακίδα των “crossing trains” αμέσως μετά τη στροφή. Νομίζω θα με δω στα 24 μου χρόνια ανέμελα χωρίς όρεξη, να σταματώ στην παράγκα και να ρωτώ το καθάριο πίσω από τα γυαλιά του βλέμμα, τον Βασίλη “Εδώ είναι η…(έριξα μια ματιά στο σκονάκι που κουβαλούσα) Hellenic Steel;”
Σήμερα. Μια επιχείρηση παράδειγμα για την ποιότητα και τις καλές εργασιακές σχέσεις εργαζομένων-διοίκησης. Το κλείσιμο, δυστύχημα για την τοπική κοινωνία αλλά και την εθνική οικονομία. Ο χρόνος περνάει και οι καιροί ου μενετοί. Μέχρι τέλους χρόνου αν δεν γίνει κάτι για να ξανανοίξει στις αρχές 2016 θα αρχίσει το μεγάλο bazaar. Εκεί δεν θα πουληθεί τίποτα αλλά θα ξεπουληθούν όλα. Μηχανήματα που μυρίζουν ιδρώτα, αγωνία, προσπάθεια, αγάπη, όνειρα. Μηχανήματα που συντηρήθηκαν με μεράκι για να ζήσουν ζωές…